Deprem Nedir, Deprem Nasıl ve Neden Olur, Neden Deprem Olur
|
Depremlerin önemli bir bölümü yeryüzünden yaklaşık 12km derinliklere kadar uzanan elastik kısımda üst kabuk içinde meydana gelmektedir. Bu derinlikten daha derinliklerde sıcaklık 400 derecenin üzerinde olduğu için yerdeğiştirme hareketi depremsiz, krip denilen yavaş plastik şekil değiştirme enerjisi şeklinde yutulur. Buna karşılık elastik üst kısımda ise her yıl birkaç cm'lik yerdeğiştirme yüzyıllarca birikerek birkaç metre birden büyük bir depremle meydana gelmektedir. Depremler sırasında ilk kırılma başlangıcının bu elastik alan sınırında meydana geldiği anlaşılmaktadır. Deprem yer içinde fay olarak adlandırılan kırıklar üzerinde biriken biçim değiştirme enerjisinin aniden boşalması sonucunda meydana gelen yerdeğiştirme hareketinin neden olduğu karmaşık elastik dalga hareketleridir. Bu yerdeğiştirme miktarı depremin büyüklüğü ile doğru orantılı olup özellikle sığ depremlerde belli bir büyüklükten sonra faylanma ile ilgili kırıklar yeryüzünde görülmektedir.
Normal faylanma
arasındaki blok çökerse buna "Graben" (çöküntü) denir.
İki ayrı normal faylanma arasında bir yükselti bloğu
kalırsa buna "Horst" (yükselti) denir. |
Normal
faylanma genelde yerkabuğunun yatay çekme kuvveti sonucu
oluşur. Ters faylanma basınç kuvveti sonucu oluşur.
Yatay sıyırmalı faylanmada, bloklar birbirlerine nazaran
yatay hareket yaparlar. Yatay faylanma hareketinin sağ
veya sol atımlı olduğu faya üsten bakılarak
anlaşılabilir. Üstten bakıldığında, relatif
yerdeğiştirme sağa doğru ise sağ atılımlı, sola doğru
ise sol atılımlı olarak adlandırılır.
