|
IBAN Nedir, IBAN Amacı ve Yararı Nedir |
Banka IBAN No Öğrenme ve Doğrulama |
Bankalarda hesabı olanlar yeni
yıldan itibaren farklı bir uygulamayla tanışacak. Bu
kapsamda havale işlemlerinden alınan komisyonların
eşitlenmesi, yanlış hesaba transferin önlenmesi gibi
amaçlarla geliştirilen IBAN için bankalar tüm hazırlıkları
tamamladı. 1 Ocak
2010'dan itibaren bankalar aracılığıyla yurtiçi ve
yurtdışına para transferi yapmak için IBAN almak zorunlu
olacak.
İşte IBAN
hakkında bilmeniz gerekenler...
1. IBAN (Uluslararası Banka Hesap Numarası -
International Bank Account Number) nedir? IBAN'a
ilişkin söz konusu standarda göre, ülke genelinde standart
uzunlukta ve yapıda bir banka müşteri hesap numarası
oluşturulması gerekiyor. Her ülkenin IBAN numarası uzunluğu
farklı ancak en fazla 34 karakterden oluşuyor. Bugün Avrupa
Birliği ülkelerinin yanısıra bir çok ülkede de IBAN
kullanılmakta.
2. IBAN'ın amacı ve yararı nedir? IBAN
kullanılmadığında, hesap numaralarında belli bir standart
olmadığı için numaranın doğruluğundan emin olunamamak.
Hatalı yazılan hesap numarası sonucunda para transferi
işleminin gerçekleşmemesi veya yanlış hesaba gönderilmesi
durumunda hatayı düzeltmek zaman alıyor ve ek maliyetlerin
oluşmasına neden oluyor. Ancak,
IBAN ile hesap numaraları belli bir standarda göre
düzenlendiğinden ve bankalarca matematiksel olarak kontrol
edilmesi zorunlu olduğundan para transferlerindeki söz
konusu hatalar en aza indiriliyor.
3.Türkiye'de IBAN kullanımı konusunda bir düzenleme
var mı?
4. Türkiye'de IBAN'ın yapısı nedir? Ülke
Kodu, 2 büyük harften oluşur, Türkiye için TR kullanılır.
Kontrol
Basamakları, 2 basamaklı rakamdan oluşur ve IBAN'ın
doğrulanması işleminde kullanılır. Banka
Kodu, 5 basamaklı rakamdan oluşur. 5 basamaktan oluşmayan
banka kodları sağa dayalı yazılır ve başına sıfır eklenerek
5 basamaklı hale getirilir. Rezerv
Alan, tek basamaklı rakamdan oluşur. Değiştirilinceye kadar
0 kullanılır. Hesap
Numarası, 16 basamaklı büyük harf ve/veya rakamdan oluşur.
5. IBAN'a geçiş süreci nasıldır? •
10.10.2008 tarihinden itibaren; Bankalar
müşterileri için IBAN üretmek ve hesap sahiplerine bildirmek
zorundadırlar. •
01.01.2009 tarihinden itibaren;
Bankaların mevcut uygulamalarında müşterileri için
düzenledikleri ve üzerinde hesap numarası bulunan tüm
belgelerde IBAN'ı göstermeleri gerekiyor.
Müşterilerin Avrupa Ekonomik Alanında yer alan ülkelerdeki
herhangi bir hesaba yapacakları para transferlerinde alıcıya
ait IBAN'ı bankalarına bildirmeleri gerekiyor.
Bankaların ise söz konusu IBAN'ı doğrulaması ve kullanması
zorunlu. •
01.01.2010 tarihinden itibaren;
Bankaların yurt içi ve yurt dışından gelen ve alıcı hesap
numarası IBAN olarak belirtilen para transferlerinde IBAN'ı
doğrulaması, giden transferlerde ise göndericiye ve alıcıya
ait IBAN'ı kullanmaları gerekiyor.
Müşteriler yurtiçinde yapacakları para transferlerinde
alıcıya ait IBAN'ı bildirecek, bankalar ise söz konusu
IBAN'ı doğrulayacak ve kullanacaklar.
6. Her banka müşterisinin IBAN'ı var mı?
7. IBAN'ımı nasıl öğrenebilirim?
8. IBAN'ımı Şimdiden Öğrenip Kullanabilir miyim?
9. IBAN Nasıl Kullanılacaktır? 2.
Parayı alacak olan kişi (ALICI) kendi hesap numarasına ait
IBAN'ı parayı gönderecek olan kişiye (GÖNDERİCİ) bildirir.
3.
Gönderici, alıcının IBAN'ını kendi bankasına bildirir ve
para transfer emrini verir.
4.Göndericinin bankası bu IBAN'ı doğrular ve alıcının
IBAN'ına para transferini gerçekleştirir.
10. Bankalar ne yapacak?
11. Banka müşterileri ne yapacak? Para
transferi yapacak olan müşteriler, transferi
gerçekleştirmeden önce alıcının IBAN'ını bankalarına
bildirecek. Alıcının IBAN'ının bilinmediği durumlarda ise
bankalarına işlem bazında yazılı beyan vermek suretiyle
transferi gerçekleştirebilecek.
12. IBAN doğrulaması nedir? Para
transferinden önce yapılan IBAN doğrulaması sadece geçerli
bir IBAN kullanıldığını göstermekte, kişi ile hesap
numarasını eşleştirmemektedir.
13. Yurt dışındaki hangi ülkelere para gönderirken
IBAN kullanmak zorundayım?
14. Yabancı para (döviz) göndermek istediğimde de
IBAN kullanmalı mıyım?
15. Bankanın bir şubesinden diğer şubesine para
gönderirken IBAN kullanmak zorunda mıyım?
16. Kredi kartı ödemelerimi yaparken IBAN kullanmalı
mıyım?
17. Yatırım hesaplarına IBAN verilmesi zorunlu
mudur?
18. Elektronik Fon Transferi (EFT) ile havale
yaparken (para gönderirken) IBAN kullanmalı mıyım?
19. İsme havalede IBAN gerekli midir?
20. Para göndermek istediğim kişinin IBAN'ını
öğrenemiyorsam ne yapmalıyım?
IBAN Nedir, IBAN Numarası Nedir, IBAN Amacı ve Yararı Nedir
IBAN, bankalardaki mevcut müşteri hesaplarının
yerine kullanılacak olan ve para transferlerinin hızlı,
hatasız ve az maliyetle gerçekleştirilmesi amacıyla belirli
bir standarda göre oluşturulan uluslararası banka hesap
numarasıdır.
IBAN'ın amacı, bankalardaki her bir müşteri
hesap numarasını uluslararası ölçekte tanımlamak suretiyle,
para transferlerinin hatasız ve hızlı bir şekilde
gerçekleşmesini sağlamak.
2008/6 Sayılı Uluslararası Banka Hesap Numarası
Hakkında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tebliği
10.10.2008 tarih, 27020 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanmıştır.
Türkiye'de bankalar tarafından müşterilere
verilecek IBAN, yalnızca bir hesabı işaret eder ve 26
sayısal/alfabetik karakterden oluşur. IBAN Türkiye formatı
ayrıca ülkelerin IBAN formatlarını tescile yetkili kuruluş
olan SWIFT'in internet sitesinde de (www.swift.com) yer
almakta.
Uluslararası Banka Hesap Numarası Hakkında
Tebliğ ile IBAN kullanımında kademeli bir geçiş süreci
planlanmıştır. Buna göre;
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nca
hazırlanan IBAN Tebliği gereğince Türkiye'deki tüm bankalar
müşterilerinin para hareketine konu olan mevcut hesapları
için IBAN üretmiş durumda.
Müşteriler, mevcut hesap numaraları yerine
kullanılacak olan ve kendi bankasınca üretilmiş olan IBAN'ı
hesaplarının bulunduğu banka şubesinden veya bankaların
internet sitelerinden temin edebilir.
Evet. Mevcut hesap numaraları yerine IBAN
şimdiden kullanılabilir.
1. Her banka, müşterisinin para transferine
konu hesabı için IBAN'ı üretmiş durumda ve müşterisine
bildirir.
Türkiye'de faaliyet gösteren bankalar,
müşterilerinin para transferine konu her bir hesabı için
ayrı IBAN üretecek ve hesap sahiplerine bildirecek. Ayrıca
IBAN kullanımını sağlayacak teknik altyapıyı hazırlayacak.
Para transferine konu hesabı olan her müşteri
IBAN'ını almak için hesabının bulunduğu bankaya başvuracak.
IBAN'ını alan müşteri kendisine yapılacak para
transferlerinde kullanılmak üzere hesap numarası olarak
IBAN'ını göndericiye bildirecek.
IBAN doğrulaması, IBAN'ın ISO 13616 no.lu
standarda göre uygun formatta oluşturulup oluşturulmadığını
kontrol eden bir uygulama. Bir başka ülkeye ya da bankaya
para transferi yapmak isteyen bir müşteri, alıcının IBAN'ını
gönderici bankaya verdiğinde, transfer yapılmadan önce
alıcının IBAN'ı gönderici banka tarafından kontrol edilir.
IBAN yanlış ise para karşı bankaya gönderilmez ve yanlış
işlem engellenir.
01.01.2009'dan itibaren Avrupa Ekonomik
Alanı'nda yer alan Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile İzlanda,
Lihtenştayn ve Norveç'e para gönderirken IBAN kullanmak
zorunlu.
Türk Lirası veya yabancı para tüm hesaplara
yapılacak transferlerde IBAN kullanılması gerekiyor.
01.01.2010 tarihinden itibaren IBAN'sız yurt
içi ve yurt dışına para transferi yapılamayacağından, eski
hesap numaralarının tamamı IBAN'a dönüşecek, dolayısıyla
bankanın bir şubesinden diğer şubesine para transferi
yapılırken IBAN kullanmak gerekecek.
Kredi kartı hesaplarına IBAN verilmediğinden,
kredi kartı numarasına yapılan transferlerde IBAN
kullanılmıyor.
Yatırım hesabı para hareketine konu ise bu
hesap için IBAN üretmek gerekiyor.
Hesaba (alıcının hesap numarasının bulunduğu
durumda) para göndermek istendiğinde alıcının IBAN'ı
kullanılmalı.
İsme (alıcının hesap numarasının bulunmadığı
durumda) para göndermek istendiğinde herhangi bir hesap
numarasına ihtiyaç duyulmadığından IBAN kullanılmayacak.
Para transferi yapmak istediğiniz kişinin
IBAN'ını öğrenemiyorsanız, transferi gerçekleştirmeden önce
alıcının IBAN'ını bilmediğinize ilişkin yazılı beyan
vermeniz gerekiyor.