Çöven ( Sabunotu / Helvacikökü)
Çöven(Gipskrau/Gypsophile/Gypsophila/Sabunotu/Helvacikökü/Saponaia officinalis):
Haziran-temmuz aylarýnda beyaz çiçekler açan, 50-60 cm yüksekliðinde çok dallý, çok senelik, kazýk köklü, otsu bir bitki. Yapraklarý sapsýz, soluk yeþil renklidir. Çiçekler küçük pembe ve beyaz renklidir. Tohumlar küçük, hemen hemen böbrek þeklinde esmer renkli ve üzeri pürtüklüdür. Köklerinin dövülmesinden çöven elde edilir. Memleketimizde 27 kadar türü bulunur.
Türkiye’de yetiþtiði yerler:
Orta ve Dogu Anadolu
Kullanýldýðý yerler:
Bitkinin kullanýlan kýsýmlarý kökleridir. Konya ve Beyþehir havalisinde bu bitkiye diþi çöven ismi verilmektedir. Ýdrar söktürür. Terletir. Vücuda rahatlýk verir. Kusturur ve balgam söktürür. Çöven köklerinde saponin, reçine ve þeker vardýr. Eskiden beri temizleyici olarak, lekeleri çýkarmak için kullanýlýr. Memleketimizde ve Yakýn Doðu’da “tahin helvasý” yapýmýnda da kullanýldýðý için buna, helvacý çöveni ismi de verilmektedir. Bazý yörelerimizde ve Kýbrýs’ta, piþirilerek salamura edilen hellim tipi peynirin bozulmamasý için suyuna çöven kökü býrakýlýr. Trakya bölgesinde çöven otundan “köpük helvasý” ismiyle beyaz, köpüksü helva yapýlýr.
Bu haber 13028 defa okunmutur.
ayrca: Bu kategorideki dier haberler iin tklaynz...
|
