Banotu (Bilsenkraut/Jusquame/Herbane/Konca/Bangootu/Hyoscyamus niger)
Yumuþak tüylü, otsu bir bitki. Gavurhaþhaþý adýyla da anýlmaktadýr. Yapraklarý yumuþak, saplý veya sapsýzdýr. Çiçekleri sapsýz veya kýsa saplýdýr. Taç yapraklarý alt tarafta tüp þeklinde, üst tarafta biraz eðri olarak geniþlemiþ ve yayýlmýþ olup, tepede beþ lopludur. Meyve çok tohumlu ve bir kapakla açýlýp tohumlarýný saçan bir kapsüldür.
Memleketimizde altý banotu türü bilinmekle beraber, bu türlerden yalnýz Hyoscyamus niger (Siyah banotu) ile H.muticus (Misir banotu) tedavi sahasýnda kullanýlmaktadýr. Mýsýr banotu memleketimizde Malatya civarýnda bulunmaktadýr. Bilhassa alkaloit endüstrisi için önemlidir. Siyah banotu hemen hemen bütün Anadolu ve Trakya’da bulunur. Týbbi maksatlar için kullanýlýr.
Hyoscyamus niger (Siyah banotu):
Mayýs-eylül aylarý arasýnda sarýmsý renkli çiçekler açan, 30-80 cm boylarýnda, 2 senelik, otsu ve özel kokulu bir bitkidir. Gövdeleri dik, basit veya dallanmýþ ve yapýþkan tüylüdür. Yapraklarý, donuk yeþil renkli, kenarlarý girintilidir. Çiçekler çok kýsa saplýdýr. Çanak yapraklarý tüp þeklinde, üzeri damarlýdýr. Taç yapraklarý huni þeklinde, beþ parçalý, kirli sarý renkli ve mor damarlýdýr. Meyvalarý çanak yapraklar tarafýndan sarýlan, kapak ile açýlan bir kapsüldür. Bu kapsül içinde gri esmer renkli, oval veya böbrek þeklinde, üzerinde küçük çukurcuklar bulunan çok miktarda tohum bulunur.
Türkiye’de yetiþtiði yerler:
Memleketimizde altý türü vardýr.Hemen hemen her tarafta, tarla ve yol kenarlarýnda tesadüf edilir.
Kullanýldýðý yerler:
Bitkinin kullanýlan kýsmý; yapraklarý, kökü ve tohumlarýdýr. Yapraklar, bitki çiçekli iken toplanýr ve kurutulur. Tohumlar tamamen olgunlaþtýktan sonra alýnýr, güneþte veya daha iyisi 40-50 derecelik fýrýnlarda kurutulur. Yaprak, tohum ve bilhassa köklerde alkaloitler bulunmaktadýr. Kuvvetli bir uyuþturucu ve aðrý kesicidir. Bazý müshillerin tesir edebilmesini kolaylaþtýrýr. Çeþitli merhemlerin terkibinde kullanýlmaktadýr. Bilmeden kullanýldýðýnda sýk sýk zehirlenmelere sebep olan bir bitkidir.
Bu haber 2613 defa okunmuþtur.
ayrýca: Bu kategorideki diðer haberler için týklayýnýz...
|
