Kekik (Thymus serpyllum, Thymus vulgaris)
Kekik (Thymus serpyllum, Thymus vulgaris) çimenlik tarla kýyýlarýnda, orman kýyýlarýnda, ve çayýrlardaki karýnca yuvalarýnýn üstünde yer almaktan hoþlanýr. Güneþ ve sýcak istediði için, toprak sýcaklýðýnýn fazla olduðu kayalýk ve daðlýk bölgelere çoðalýr. Güneþli öðlen sýcaklarýnda menekþe renkli çiçeklerinden yayýlan güzel koku, arýlarý ve böcekleri kendisine çeker. Kendilerine özgü bir kokuya sahip olan bu çiçekler beni çocukluðumdan beri etkilemiþtir. Ülkemizde kekik adý altýnda Origanum (Mercanköþk türleri) türlerinden elde edilen drogun satýþý yapýlmaktadýr. Eterli uçucu yað; Thymol (%50 civarýnda), Carvacrol, Borneol, Cymol, Pimen, Tanen ve flavonlar içerir. Öncelikle baharat olarak kullanýlýr. Yaðlý ve aðýr yemeklerin tadýný zenginleþtirir, sindirimi kolaylaþtýrýr. Þifalý bitki olarak kekik; öncelikle kramp çözücü, dezenfekte edici ve balgam söktürücü olarak kullanýlýr. Akciðer ve bronþlar, mide ve baðýrsaklar, kekiðin baþlýca kullaným alanlarýdýr. Bitkinin önemli etken maddesi olan eterli uçucu yaðlar kana karýþýp, bronþiyal kaslarý etkileyerek, kramplarý çözebilir. Aymý zamanda o bölgelerde bakteri oluþumunu önler. Öksürük ve üst solunum yollarý iltihabýnda çay içimi ve gargara biçiminde kullanýlmalýdýr. Kekik iþtah açar ve sindirim sistemini uyarýr. Sindirim sisteminde görülen ekþimeler ve kramplý aðrýlar bir bardak kekik çayý ile geçiþtirilebilir, kötü kokulu ve yumuþak dýþký normalleþir. Boðmaca ve öksürük, sinir sistemi zafiyeti, romatizma ve baðýrsak hastalýklarýna karþý, çay içiminin yanýsýra, kekik banyolarý da çok yararlýdýr. Güçzüz, zayýf ve solgun çocuklara da kekik banyosu yaptýrýlabilir. Kekik çayý ile ayrýca adet kanamalarý dengelenebilir, adet zamanlarýndaki kramplý aðrýlar geçiþtirilebilir, ergenlik sivilceleri iyileþtirilebilir. kekik çayý içimi ve kekikle karýþtýrýlmýþ bal yenmesiyle organizma güçlendirilebilir ve dengeye kavuþturulabilir. Kekik tentürü friksiyonlarý ile (ovarak sürme) romatizmal aðrýlar, sinirsel rahatsýzlýklar ve organ titreklikleri tedavi edilebilir. Sýcak kekik yastýklarý aðrýlý bölgenin üstüne konularak büyük rahatlýklar saðlanabilir. Bu küçük bitki yastýklarýný herkes hazýrlayabilir. Kekik, öksürük ve mide rahatsýzlýklarýna karþý baþka bitkilerle karýþtýrýlarak daha da baþarýlý biçimde kullanýlabilir.
Kekik çayý, bedenin deðerli organlarýný temizler.” Sabahlarý kahve veya çay yerine bir bardak kekik çayý içen, etkisini kýsa sürede fark edecektir: Zeka keskinliði, midede rahatlýk, sabah öksürüðüne tutulmamak ve genel bir rahatlýk. Kekik, papatya ve civanperçemi, güneþli havada toplanýp, bir kuru bitki yastýðý hazýrlanýr. Bu yastýðý uygularken, bir yandan da ayný bitkilerin karýþýmýndan hazýrlanmýþ çay içildiðinde, sinirsel yüz aðrýlarý iyileþir. Eðer ayný zamanda kramp da varsa, kurutulmuþ kurtpençesi yastýðý uygulamak gerekir. 79 yaþýndaki bir çiftçi, 27 yýldýr aðýr bir sinirsel yüz aðrýsý çekmekteydi. Hatta, birkaç kere yüz ameliyatý bile geçirmiþti. Bu hastalýða, bir gün sýrýlsýklam eve geldiðinde, kurulanma olanaðý bulamadan yine dýþarý çýktýðýnda yakalanmýþ. Hastalýðýn son zamanlarýnda, aðzýnýn bir ucu, büyük aðrýlar eþliðinde kulaðýna kadar çekilmiþti. Ýlk olarak Ýsveç iksiri kompresleri hafif bir rahatlýk saðladý. Ama yukarýda belirtilen bitkiler güneþli havada toplandýktan sonra hazýrlanan bitki yastýðý uygulandýðýnda,hýzla büyük bir düzelme baþladý. Saðlýðýna tam olarak kavuþtuktan sonra da bu bitkilerin çayýný içmeyi sürdürdü (Referans1). Çocuðum 4 yaþlarýnda iken geçirmiþ olduðu tifo hastalýðýndan sonra bir türlü kendine gelememiþti. Ýki yýl sonra bir gün, tanýdýðýmýz birinin önerdiði kekik banyosunda 20 dakika kaldýktan sonra, banyodan çýkardýðým sanki baþka bir çocuktu. Sanki bir mantonun düðmesi açýlmýþçasýna, çocuðumun üstündeki tüm hastalýklar sýyrýlýverdi ve o günden sonra da gözle görülür bir biçimde güçlenip serpildi (M.Treben :Referans1). Kekik, çiçeklenme zamaný olan haziran- aðustos arasýnda toplanýr ve öðlen sýcaðýnda toplananlarý en etkili olanlarýdýr. Kekik yaðý, kötürümlükte, kalp krizlerinde, organ sertleþmesinde (skleroz ), kas erimesinde, romatizmada ve burkulmalarda kullanýlabilir. Mide ve dölyataðý kramplarýnda bitkinin içten ve dýþtan kullanýlmasý önerilir. Günde 2 bardak kekik çayý içilmelidir. Dýþtan kullanýldýðýnda, bitkilerin sap ve çiçeklerinden hazýrlanmýþ bir kuru bitki yastýðý uygulanmalýdýr. Yatmadan önce bu yastýk sýcak hava ile ýsýtýlýr (kaloriferin üzerine koyarak veya saç kurutma makinasý kullanýlabilir) ve midenin veya dölyataðýnýn (rahim) üstüne koyulur. Tümörlerde, eziklerde ve eskimiþ romatizmalarda da bu yastýk önerilir. Solunum yollarý hastalýklarýnda, kekik, sinirliot ile birlikte çok eski zamanlardan beri kullanýlmakta olan etkili bir yöntemdir. Balgamlý bronþitlerde, bronþiyal astýmda ve hatta boðmacada, kekik ile sinirliot karýþýmýný çayý, limon ve nöbet þekeri ile karýþtýrýlarak, günde 4-5 bardak içilmelidir. Zatürre tehlikesine karþý bu çay saatte 1 yudum içildiðinde etkisini gösterecektir. Çok þükür ki, kekik pek çok kiþi tarafýndan hala anýmsanmaktadýr. Ama buna karþýn, buzdolabýndan alýnan su ve meþrubatlarýn çocuklara içirilmesiyle, onlarýn kronik bronþit hastasý olabilecekleri hiç düþünülmüyor. Bu tür hastalýklar, daha sonraki yýllarda en aðýr amfizemlere ve soluk alma zorluklarýna neden olabiliyor. Kekik'in, alkol baðýmlýlýðýna karþý kullanýlabileceðini de unutmamak gerekir. Bir avuç dolusu bitki, 1 litre kaynar suda haþlanýr ve demlenmesi için 2 dakika beklenir. Çay termosa koyulur ve hastaya 15 dakikada 1 yemek kaþýðý içirilir. Sonra mide bulanmasý, kusma, dýþký ve idrar çýkarma, terleme, yemek ve içmek için duyulan büyük iþtah izler. Bu uygulama doðal olarak bir kerede kalmamalý ve gerektiðince yinelenmelidir. Kekik, sara krizlerine karþý da önerilir. Günde 2 bardak içilen bitki çayý yalnýzca krizler arasýnda deðil, yýl boyunca, 10 günlük aralarla 2-3 haftalýk kürler halinde uygulanmalýdýr.
UYARILAR : Kekik Çayý, içerisindeki en etkili madde olan eterli uçucu yaðýn (Thymol) yitirilmemesi için hiçbir zaman kaynatýlmaz! Hamilelerin (Düþükleri kolaylaþtýrýr ve bebeðin rahimden çýkmasýný çabuklaþtýrýr.) kullanmamasý tavsiye edilir. Önerilen dozlar aþýlmadýðýnda, bilinen hiçbir yan etkisi yoktur. Fakat kekik yaðýnýn içten kullanýmýnda aþýrýlýða kaçýlmasý, tiroid bezinin iþlevini arttýrabilir. Bu nedenle guatr hastalarýnýn kekik yaðýný kullanmamasý tavsiye edilmektedir. Kekik çayý içimi ise böyle bir duruma yol açmaz.
Kullaným Biçimleri :
Çay hazýrlamak : Yarým veya bir tatlý kaþýðý kurutulup, ince kýyýlmýþ kekik,orta boy bir su bardaðý dolusu kaynar suyla haþlanýr, üstü kapatýlarak 8-10 dakika demlendirilir ve süzülür. Günde 2-3 bardak yeni demlenmiþ olarak, aç karnýna veya öðün aralarýnda, soðutulmadan ve yudumlanarak içilir.
Kekik Banyosu: 70-100 gr kurutulmuþ kekik bir tülbentin içine gevþekçe baðlanarak 2-3 litre soðuk suya eklenir. Kaynama derecesine kadar ýsýtýldýktan sonra (kaynatýlmaz), üstü kapalý olarak 15 dakika demlendirilir. Tülbentteki posa iyice sýkýldýktan sonra sýcak banyo suyuna (Küvet) eklenir. Banyo suyu sýcaklýðý 37-38 derece arasýnda olmalýdýr ve banyo süresi 15-20 dakikayý aþmamalýdýr. Bu süre boyunca küvet içerisinde oturularak yapýlan banyodan sonra üþütülmemeli ve bir bornoza sarýlýnarak yatakta bir süre dinlenilmelidir.
Kekik Tentürü : Öðlen güneþinde toplanmýþ ve ince kýyýlmýþ çiçekli dallar, gevþekçe, bir þiþenin boðazýna kadar doldurulur, üstüne konyak veya 35-40 derecelik etil alkol, bitkilerin üstüne çýkana kadar eklenir.14 gün boyunca, arada bir çalkalanarak, güneþli ve sýcak bir ortamda bekletilir, sonra tülbentten geçirilerek süzülür. Koyu renkli þiþelerde, serin bir ortamda saklanmalýdýr.
Bitki yastýðý: Öðlen güneþinde toplanýp kurutulmuþ çiçekli dallar, ince kýyýlarak keten bezinden yapýlmýþ bir yastýða doldurulur ve aðzý dikilir.yatmadan önce sýcak, kuru hava ile (Örnek : Kaloriferin üzerinde veya saç kurutma makinasý kullanýlabilir) ýsýtýlýr ve hasta organýn üstüne koyulur.
Kekik Yaðý: Ayný tentür iþlemi gibidir, konyak yerine, sýzma zeytinyaðý kullanýlýr. Bir þiþenin içine doldurulan çiçeklerin üstüne sýzma zeytin yaðý eklenerek, 10 gün güneþte bekletilir ve kullanýlacak kadarý süzülür.
Karýþým: Öksürüðe karþý, 2 ölçü kekik, 1 ölçü sinirliot, 1 ölçü ezilmiþ anason iyice karýþtýrýlýr. Bir tatlý kaþýðý bitki "Çay Hazýrlamak" baþlýðý altýnda belirtildiði þekilde demlenir ve balla tatlandýrýlarak, küçük yudumlarla içilir.
Referanslar:
1-"Gesundheit aus der Apotheke Gottes" "Tanrý'nýn Eczanesinden Saglýk", Maria Treben
2-Türkiye'de Bitkilerle Tedavi, Prof.Dr. Turhan Baytop, I.U Eczacýlýk Fak.
3-"Bir Yudum Saðlýk", N.Eröztürk,Anahtar yayýnlarý,Ýstanbul,2000
Bu haber 30224 defa okunmutur.
ayrca: Bu kategorideki dier haberler iin tklaynz...
|
